Η χρόνια νοσηρότητα αποτελεί τη μεγαλύτερη πρόκληση για τη βιωσιμότητα και την ανθεκτικότητα των σύγχρονων συστημάτων υγείας, επηρεάζοντας καθοριστικά την ποιότητα ζωής των πολιτών, τη λειτουργία των υπηρεσιών υγείας και, ως εκ τούτου, τη διαμόρφωση πολιτικών και στρατηγικών υγείας. Η σημασία της χάραξης τεκμηριωμένων πολιτικών πρόληψης και έγκαιρης παρέμβασης με στόχο τη διαχείριση της χρόνιας νοσηρότητας συζητήθηκε εκτενώς την πρώτη ημέρα του Συνεδρίου, σε τέσσερις συνεδρίες, που εστίασαν στην καρδιαγγειακή νοσηρότητα, τον καρκίνο, την παχυσαρκία, καθώς και τον διαβήτη & τις σχετιζόμενες με αυτόν συννοσηρότητες.
(Ι) Καρδιαγγειακά
Την πρώτη στρογγυλή τράπεζα της ενότητας, που ήταν αφιερωμένη στην καρδιαγγειακή νοσηρότητα, συντόνισαν από κοινού η Καθηγήτρια και Κοσμήτωρ της Σχολής Δημόσιας Υγείας του Πα.Δ.Α. κ. Ελπίδα Πάβη και ο Πρόεδρος της Οργανωτικής Επιτροπής του Συνεδρίου και Αναπληρωτής Καθηγητής Οικονομικών της Υγείας στο Πα.Δ.Α. κ. Κώστας Αθανασάκης. Η συνεδρία έφερε σε διάλογο εξέχοντες ομιλητές, καρδιολόγους, επιδημιολόγους, οικονομολόγους και εκπροσώπους δημόσιων φορέων, έναν διάλογο κατά τον οποίο η επιστημονική γνώση συνδέθηκε με τη λήψη αποφάσεων που στηρίζουν τη βιωσιμότητα και την απόδοση του συστήματος υγείας και αναδείχθηκαν τεκμηριωμένες πολιτικές για την πρόληψη, τη βελτίωση της πρόσβασης και την αποτελεσματική διαχείριση των καρδιαγγειακών νοσημάτων.
Στη συζήτηση, στην οποία συμμετείχαν ο Πρόεδρος της Ελληνικής Καρδιολογικής Εταιρείας κ. Κωνσταντίνος Τούτουζας, ο Ομότιμος Καθηγητής Καρδιολογίας κ. Πάνος E. Βάρδας, ο Προϊστάμενος Διεύθυνσης Στρατηγικού Σχεδιασμού του Ε.Ο.Π.Υ.Υ. κ. Σπύρος Γούλας και η Διευθύντρια Ερευνών στο Ίδρυμα Ιατροβιολογικών Ερευνών της Ακαδημίας Αθηνών κ. Ιωάννα Τζουλάκη, τονίσθηκε πως τα καρδιαγγειακά νοσήματα αποτελούν την κυριότερη αιτία θνησιμότητας τόσο στην Ελλάδα όσο και διεθνώς. Συνδέοντας την πρόληψη και την έγκαιρη διάγνωση με τη χάραξη στρατηγικών πολιτικής που μειώνουν το συνολικό φορτίο της νόσου, οι ομιλητές αναφέρθηκαν στους κοινωνικούς και περιβαλλοντικούς καθοριστές της καρδιαγγειακής υγείας, τα πρότυπα φροντίδας και τους μηχανισμούς οργάνωσης υπηρεσιών που ενισχύουν τη συνέχεια και την ποιότητα της περίθαλψης.
(ΙΙ) Καρκίνος
Ο καρκίνος αποτελεί μία από τις μεγαλύτερες προκλήσεις για τα σύγχρονα συστήματα υγείας, με αυξανόμενο επιδημιολογικό και κοινωνικό αποτύπωμα. Πέρα από τη βιοϊατρική του ωστόσο διάσταση, αναδεικνύεται και ως κρίσιμο πεδίο χάραξης πολιτικής για τη δημόσια υγεία, την πρόληψη και τη βιώσιμη πρόσβαση σε φροντίδα υψηλής ποιότητας.
Η συνεδρία, που διεξήχθη σε συνεργασία με την Ελληνική Ομοσπονδία Καρκίνου (ΕΛΛ.Ο.Κ.), υπό τον συντονισμό του Πρόεδρου της ΕΛΛ.Ο.Κ. κ. Γιώργου Καπετανάκη, εστίασε στην ογκολογική νοσηρότητα ως καθοριστικό παράγοντα για τη διαμόρφωση μακροπρόθεσμων στρατηγικών υγείας, μέσα από τον διάλογο κλινικών ιατρών, οικονομολόγων, ειδικών σε πολιτική υγείας, εκπροσώπων της πολιτείας και οργανώσεων ασθενών. Επιδίωξη της συνεδρίας ήταν η ανάδειξη του καρκίνου ως σημείου τομής επιστήμης, κοινωνίας και πολιτικής, όπου η τεκμηρίωση, η συνεργασία και η ισότητα στη φροντίδα καθορίζουν τη βιωσιμότητα του συστήματος υγείας.
Στο πλαίσιο αυτό, οι διακεκριμένοι ομιλητές κ.κ. Ιωάννης Μπουκοβίνας, Χριστίνα-Μαρία Κράββαρη, Ιωάννης Γκιόζος, Ηλίας Κυριόπουλος και Κώστας Αθανασάκης ανέδειξαν τις προτεραιότητες, όπως τα προγράμματα προσυμπτωματικού ελέγχου, την ισότιμη πρόσβαση στις θεραπείες, την ψυχοκοινωνική στήριξη των ασθενών και την οργάνωση ολοκληρωμένων ογκολογικών δικτύων. Συζητήθηκαν, επίσης, η διαχείριση της φαρμακευτικής τεχνολογίας καθώς και ο στρατηγικός ρόλος των μητρώων ασθενών ως εργαλείων παρακολούθησης, αξιολόγησης αποτελεσμάτων και σχεδιασμού πολιτικής υγείας, ενώ, παράλληλα, εξετάσθηκε ο ρόλος της Εθνικής Στρατηγικής για τον Καρκίνο και η ευθυγράμμισή της με την ευρωπαϊκή ατζέντα “Europe’s Beating Cancer Plan”.
(ΙΙΙ) Παχυσαρκία
Η παχυσαρκία αποτελεί μια από τις σοβαρότερες και ταχύτερα αυξανόμενες προκλήσεις δημόσιας υγείας, με σημαντικό αντίκτυπο στα συστήματα υγείας. Η τρίτη συνεδρία της ενότητας, η οποία διεξήχθη σε συνεργασία με τη Συμμαχία για την Καταπολέμηση της Παχυσαρκίας (Action4Obesity), υπό τον συντονισμό του Καθηγητή Νικόλαου Κ. Τεντολούρη, ανέδειξε την παχυσαρκία ως εθνική προτεραιότητα δημόσιας υγείας, που απαιτεί διατομεακή συνεργασία, τεκμηριωμένες παρεμβάσεις και κοινωνικά δίκαιες πολιτικές για τη βελτίωση της υγείας του πληθυσμού.
Οι ομιλητές κ.κ. Κώστας Αθανασάκης, Χρύσα Παναγοπούλου, Γιάννης Μανιός, Ανδρέας Αλεξάνδρου, Γιούλη Αργυρακοπούλου ανέφεραν πως η παχυσαρκία αποτελεί ένα πολυπαραγοντικό φαινόμενο, μια χρόνια υποτροπιάζουσα νόσο που απαιτεί ολοκληρωμένες πολιτικές πρόληψης και έγκαιρης παρέμβασης και επιβαρύνει πολλαπλώς τα συστήματα υγείας. Στο πλαίσιο της συζήτησης, παρουσιάσθηκαν μέτρα που αφορούν στη διατροφική εκπαίδευση, την προώθηση της φυσικής δραστηριότητας, την ενίσχυση της πρωτοβάθμιας φροντίδας, τη φαρμακευτική και χειρουργική αντιμετώπιση, καθώς και ο αποτελεσματικός σχεδιασμός και η αξιολόγηση πολιτικών. Ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε στην ανάπτυξη και ορθολογική ένταξη των νέων φαρμακευτικών τεχνολογιών που στοχεύουν στη μεταβολική ρύθμιση και στη μακροπρόθεσμη διαχείριση της νόσου, ενώ, παράλληλα, αναλύθηκαν τα κίνητρα και οι δράσεις που μπορούν να ενθαρρύνουν υγιεινές επιλογές και να μειώσουν τις ανισότητες υγείας.
(ΙV) Διαβήτης & συννοσηρότητες
Στη στρογγυλή τράπεζα που ήταν αφιερωμένη στον διαβήτη και τις συννοσηρότητες που τον συνοδεύουν και την οποία συντόνισε η κ. Μαρία Γιαβροπούλου από το Κέντρο Εμπειρογνωμοσύνης Σπανίων Ενδοκρινολογικών Νοσημάτων, η συζήτηση ανέδειξε τα εργαλεία και τις βέλτιστες πολιτικές για την έγκαιρη αναγνώριση και διαχείριση του διαβήτη στην Ελλάδα, καθώς και των συννοσηροτήτων με τις οποίες σχετίζεται, μεταξύ των οποίων η χρόνια νεφρική νόσος.
Στη συνεδρία παρουσιάσθηκαν και συζητήθηκαν απόψεις από διαφορετικά εμπλεκόμενα μέρη στο σύστημα υγείας, με στόχο τη δημιουργική σύνθεση των απόψεων αναφορικά με τους στόχους του συστήματος υγείας, αλλά και τους τρόπους για να φτάσουμε εκεί. Οι ομιλητές κ. Δάφνη Καϊτελίδου, Πρόεδρος του Οργανισμού Διασφάλισης της Ποιότητας στην Υγεία, κ. Παναγιώτης Παπακωνσταντίνου, General Manager Greece & Cyprus στην Abbott Diabetes Care, κ. Χρήστος Δαραμήλας, Πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Σωματείου-Συλλόγου Ατόμων με Σακχαρώδη Διαβήτη, κ. Ιωάννης Ν. Μπολέτης, Πρόεδρος του Ωνάσειου Νοσοκομείου και κ. Φωτεινή Κουλούρη, Προϊσταμένη Γενικής Διεύθυνσης Δημόσιας Υγείας και Ποιότητας Ζωής στο Υπουργείο Υγείας, κατέληξαν στο κοινό συμπέρασμα πως η έγκαιρη και αποτελεσματική διαχείριση της χρόνιας νοσηρότητας αποτελεί θεμέλιο για τη μελλοντική βιωσιμότητα του συστήματος υγείας. Μεταξύ των χρονίων νοσημάτων, ο σακχαρώδης διαβήτης αποτελεί εμβληματικό νόσημα, το οποίο ευθύνεται για ένα σημαντικό τμήμα του φορτίου νοσηρότητας και της δαπάνης υγείας, δαπάνη η οποία επηρεάζει τους πάσχοντες, το σύστημα υγείας αλλά και την κοινωνία συνολικά.